Het vermogen van pensioenfondsen en verzekeraar is sinds 2008 bijna verdrievoudigd van 615 miljard naar 1,7 biljoen euro in het derde kwartaal van 2015. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het netto vermogen van alle Nederlandse huishoudens, bedrijven en overheid bedroeg eind 2014 bijna 3,7 biljoen euro, 292 miljard meer dan eind 2008.
Het netto vermogen van Nederland is een combinatie van financiële bezittingen (zoals aandelen, obligaties en deposito’s) en materiële bezittingen, minus schulden. De waarde van die materiële of niet-financiële bezittingen (zoals vastgoed, wegen en machines) is sinds 2008 afgenomen, onder meer omdat de woningmarkt ineenzakte. De stijging van het totaal is dus volledig het gevolg van de toename van die andere tak: het financiële bezit.
Rentedaling
Nederlandse huishoudens hebben sinds 2008 hun aanspraken op verzekeraars en pensioenfondsen sterk zien groeien. Eind september 2015 bedroeg dit bijna 1,5 biljoen euro, tegen 858 miljard euro eind 2008. Het gaat voor het merendeel om pensioenaanspraken. De stijging in aanspraken komt vooral doordat de rekenrente gedaald is, waardoor de fondsen meer vermogen moeten aanhouden om toekomstbestendig te blijven. Fondsen hebben de afgelopen jaren ook meer vermogen moeten aanhouden vanwege aanpassingen in de levensverwachting, maar de invloed daarvan is veel kleiner dan van de rentedaling.
Aandelenkoersen
Dat de pensioenfondsen en verzekeraars hun vermogen succesvol hebben kunnen bijspijkeren is volgens het CBS te danken aan verschillende factoren. Zo daalde de kapitaalmarktrente sinds 2008 weliswaar vrijwel onafgebroken maar werden de obligaties die pensioenfondsen in handen hadden, werden meer waard doordat de couponrente op het waardepapier hoger was dan de marktrente. Daarnaast stegen aandelenkoersen en werden buitenlandse beleggingen meer waard doordat de meeste buitenlandse valuta’s, zoals de Amerikaanse dollar, de Zwitserse frank en het Britse pond, in waarde stegen ten opzichte van de euro. Tot slot verhoogden fondsen hun premies en stegen pensioenuitkeringen niet mee met de inflatie of werd er zelfs op gekort.
Bron: AMWeb